Bạn đã bao giờ thắc mắc Logistics là gì? Tại sao ngành này lại nhận được sự quan tâm của mọi người đến vậy? Hãy cùng Monday Career khám phá tất tần tật về ngành Logistics nhé!
Logistics là gì?
Logistics là quá trình lập kế hoạch, thực hiện và kiểm soát dòng di chuyển và lưu kho những nguyên vật liệu thô của hàng hóa trong quy trình, những hàng hóa thành phẩm và những thông tin liên quan từ khâu mua sắm nguyên vật liệu đến khi được tiêu dùng, nhằm thỏa mãn yêu cầu của người tiêu dùng.
Theo Hội đồng quản trị logistics Hoa Kỳ (LAC).
Theo cách hiểu đơn giản hơn, Logistics chính là hậu cần. Nó bao gồm các hoạt động liên quan đến lưu thông, vận chuyển, quản lý hàng hóa – thông tin từ nơi cung cấp đến tay người tiêu dùng cuối cùng.
Quản trị chuỗi cung ứng (SCM) là một khái niệm rộng hơn Logistics. SCM bao gồm tất cả các hoạt động liên quan đến việc hoạch định, tổ chức, thực hiện và kiểm soát dòng lưu chuyển của nguyên vật liệu, hàng hóa, dịch vụ, thông tin và các nguồn lực liên quan từ điểm cung cấp nguyên liệu đầu vào đến điểm tiêu thụ cuối cùng nhằm đáp ứng yêu cầu của khách hàng một cách hiệu quả và tối ưu.
Logistics đóng vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp. Nó giúp doanh nghiệp tối ưu hóa chi phí, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh và đáp ứng tốt hơn nhu cầu của khách hàng.
Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng, Logistics ngày càng trở nên quan trọng đối với các doanh nghiệp. Các doanh nghiệp cần chú trọng đầu tư và phát triển Logistics để nâng cao năng lực cạnh tranh của mình.
Đọc thêm: Merchandise Là Gì? “Tất Tần Tật” Về Công Việc Merchandise.
Ngành Logistics học trường nào?
Một số trường đại học đào tạo ngành Logistics tốt nhất hiện hay bao gồm:
- Đại học Ngoại thương Hà Nội
- Đại học Kinh tế TpHCM
- Đại học Giao thông vận tải TpHCM
- Đại học Kinh tế – Luật, Đại học Tôn Đức Thắng
- Đại học Quốc tế – Đại học Quốc gia TpHCM
- Đại học Quốc tế RMIT và Cao đẳng Kinh tế đối ngoại
Logistics là một ngành nghề rộng lớn và đầy tiềm năng, thu hút ngày càng nhiều bạn trẻ theo đuổi. Tuy nhiên, với những bạn học trái ngành, việc bắt đầu sự nghiệp trong ngành này có thể gặp nhiều khó khăn. Để thành công, các bạn cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, bao gồm cả kiến thức nền tảng và kỹ năng thực hành.
Về kiến thức, các bạn nên tham gia các khóa học ngắn hạn hoặc dài hạn về Logistics. Các khóa học này sẽ cung cấp cho các bạn những kiến thức cơ bản về ngành, bao gồm:
- Tìm kiếm và phân phối nguyên vật liệu đầu vào
- Phân phối sản phẩm
- Vận tải
- Chuỗi cung ứng
- Kiểm soát hàng tồn kho
- Dịch vụ khách hàng
- Nghiên cứu chiến lược kinh doanh và marketing quốc tế
Ngoài ra, các bạn cũng nên tìm cơ hội để thực hành, ví dụ như tham gia các câu lạc bộ, hội nhóm về Logistics hoặc làm tình nguyện tại các doanh nghiệp.
Thực hành là cách tốt nhất để các bạn áp dụng kiến thức đã học vào thực tế và trau dồi kỹ năng mềm cần thiết cho công việc. Để có thể thực hành tốt, các bạn nên tìm cho mình một người hướng dẫn có kinh nghiệm trong ngành. Người hướng dẫn sẽ giúp các bạn giải đáp những thắc mắc, đưa ra lời khuyên và hỗ trợ các bạn trong quá trình thực hành. Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng, các bạn học trái ngành hoàn toàn có thể thành công trong ngành Logistics.
Kỹ năng cần có khi làm công việc trong ngành Logistics
Logistics là một ngành nghề đang phát triển mạnh mẽ, thu hút nhiều bạn trẻ theo đuổi. Tuy nhiên, để thành công trong ngành này, không chỉ cần có kiến thức chuyên môn mà còn cần trang bị cho mình những kỹ năng cần thiết.
Về kiến thức, bạn cần hiểu rõ Logistics là gì, bao gồm các hoạt động chính như: tìm kiếm và phân phối nguyên vật liệu đầu vào, phân phối sản phẩm, vận tải, chuỗi cung ứng, kiểm soát hàng tồn kho, dịch vụ khách hàng, nghiên cứu chiến lược kinh doanh và marketing quốc tế.
Ngoài ra, bạn cũng cần trau dồi các kỹ năng mềm như:
- Kỹ năng giao tiếp
- Kỹ năng giải quyết vấn đề
- Kỹ năng quản lý
- Có tầm nhìn bao quát tổng thể
- Trung thực
- Khả năng thích ứng
- Kỹ năng làm việc nhóm
- Chịu được áp lực công việc
Các công việc phổ biến trong ngành Logistics
Logistics là một ngành nghề rộng lớn và đang phát triển mạnh mẽ, mang đến nhiều cơ hội việc làm cho các bạn trẻ. Sau khi tốt nghiệp, các bạn có thể lựa chọn làm việc tại nhiều vị trí khác nhau. Các vị trí quản lý phổ biến bao gồm:
Trưởng phòng Xuất Nhập Khẩu
Trưởng phòng Xuất Nhập Khẩu là người quản lý toàn bộ hoạt động xuất nhập khẩu của doanh nghiệp, bao gồm:
- Phân phối hàng hóa: Đảm bảo hàng hóa được phân phối đến đúng địa điểm, đúng thời gian và trong tình trạng tốt nhất.
- Giao hàng: Theo dõi quá trình giao hàng, đảm bảo hàng hóa được giao đúng hẹn và không bị thất lạc.
- Xử lý hàng hóa: Quản lý quá trình lưu kho, đóng gói, kiểm tra chất lượng và bảo quản hàng hóa.
- Vận tải: Đảm bảo an toàn cho các phương tiện vận tải và lựa chọn phương thức vận chuyển phù hợp với từng loại hàng hóa.
- Chi phí: Đề xuất các giải pháp hiệu quả về chi phí cho hoạt động xuất nhập khẩu.
- Tuân thủ quy định: Đảm bảo tuân thủ tất cả các luật và quy định thương mại liên quan đến hoạt động xuất nhập khẩu.
- Hướng dẫn nhân viên: Hướng dẫn nhân viên về thủ tục nhập khẩu và các quy định liên quan.
- Kiểm toán: Tiến hành các cuộc kiểm toán nội bộ và bên ngoài để đảm bảo hoạt động xuất nhập khẩu được thực hiện đúng quy trình.
- Tác nhân bên ngoài: Đảm bảo tất cả các tác nhân bên ngoài thực hiện tốt nhiệm vụ của mình.
- Hỗ trợ doanh nghiệp: Hỗ trợ doanh nghiệp thực hiện các hoạt động xuất nhập khẩu, phát triển các chương trình hiệp định thương mại và duy trì kiểm soát nội bộ cho các hoạt động này.
- Giám sát: Giám sát việc thực hiện tất cả các hoạt động của bộ phận, đảm bảo tuân thủ tất cả các quy tắc và quy định của doanh nghiệp.
Nhân viên Quản lý chuỗi cung ứng
Công việc ở vị trí này bao gồm:
- Tổ chức bộ máy và chiến lược: Tổ chức bộ máy của bộ phận, thiết lập chiến lược phát triển và các KPI (chỉ số đánh giá hiệu quả) của bộ phận.
- Giao tiếp và đàm phán: Giao tiếp với các nhà cung cấp, đàm phán giá giao hàng và phân bổ nguồn lực nội bộ.
- Quản lý hàng tồn kho: Quản lý hàng tồn kho, đảm bảo số lượng vật tư và nguyên liệu cần thiết để tối ưu hóa sản xuất.
- Giao hàng: Đảm bảo giao hàng đúng hạn từ các nhà cung cấp trong nước và quy trình vận hành nhập khẩu tuân theo các mức dịch vụ đã thỏa thuận với chi phí thấp nhất có thể.
- Phối hợp: Phối hợp với các đơn vị vận chuyển/giao nhận để gửi hàng, theo dõi tình trạng vận chuyển và đảm bảo tuân thủ lịch trình.
- Giám sát: Giám sát hoạt động của các nhà cung cấp, đánh giá khả năng đáp ứng các yêu cầu về chất lượng và giao hàng, xác định và đủ điều kiện các nhà cung cấp mới.
Nhân viên thu mua, mua hàng
Nhiệm vụ của Trưởng phòng thu mua, mua hàng bao gồm:
- Mua hàng: Thu mua các nguyên liệu sản xuất, mua các mặt hàng phi sản xuất, quản lý việc bảo trì các thiết bị và máy móc văn phòng/sản xuất.
- Quan hệ nhà cung cấp: Quản lý quan hệ nhà cung cấp, đàm phán hợp đồng, giá cả, thời hạn, v.v.
- Quản lý hoạt động: Quản lý các hoạt động mua hàng hàng ngày, giám sát nhân viên và phân bổ nhiệm vụ.
- Chiến lược: Phát triển và thực hiện các chiến lược mua hàng.
- Quản lý dữ liệu: Duy trì cơ sở dữ liệu nhà cung cấp, hồ sơ mua hàng và tài liệu liên quan.
- Hàng tồn kho: Phối hợp với kiểm soát hàng tồn kho để xác định và quản lý nhu cầu hàng tồn kho.
- Chất lượng: Đảm bảo rằng tất cả các mặt hàng được mua đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng và thông số kỹ thuật yêu cầu.
- Chi phí: Chuẩn bị dự toán chi phí và quản lý ngân sách.
- Hệ thống: Làm việc để cải thiện các hệ thống và quy trình mua hàng.
- Đào tạo: Đào tạo nhân viên mới về quy trình mua hàng và cách sử dụng hệ thống mua hàng.
Nhân viên kho vận
Nhân viên Kho là người đảm nhiệm vai trò quản lý toàn bộ hoạt động kho bãi của doanh nghiệp, bao gồm:
- Sắp xếp sản phẩm, nguyên vật liệu: Đảm bảo sắp xếp sản phẩm, nguyên vật liệu theo đúng quy định về an toàn lao động và tiêu chuẩn của khách hàng, đảm bảo khoa học, hợp lý, thuận tiện cho việc xuất nhập kho và bảo quản hàng hóa.
- Xuất nhập khẩu nguyên vật liệu: Tuân thủ các thủ tục xuất nhập khẩu nguyên vật liệu cả trong nội bộ và bên ngoài doanh nghiệp, đảm bảo đúng quy định của pháp luật.
- Quản lý hoạt động của xe nâng: Đảm bảo hoạt động của xe nâng an toàn, hiệu quả, tiết kiệm nhiên liệu, lập kế hoạch và theo dõi dữ liệu kho.
- Kiểm soát lượng hàng tồn kho: Kiểm soát lượng hàng tồn kho, kịp thời phát hiện và đưa ra giải pháp đối với trường hợp thất thoát nguyên vật liệu, đảm bảo đáp ứng nhu cầu sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
- Phối hợp với Kế toán kiểm kho: Phối hợp chặt chẽ với Kế toán kiểm kho định kỳ, đảm bảo số liệu thực tế khớp với số liệu trên hệ thống.
- Tạo dựng văn hóa nơi làm việc tập trung vào lãnh đạo: Tạo ra một nền văn hóa nơi làm việc tập trung vào sự lãnh đạo, thúc đẩy sự hợp tác và gắn kết giữa các thành viên trong đội ngũ.
- Hoàn thành các nhiệm vụ được giao khác và báo cáo trực tiếp với cấp trên: Hoàn thành các nhiệm vụ khác được giao và báo cáo trực tiếp với cấp trên.
Chuyên viên điều phối vận chuyển
Công việc của Chuyên viên điều phối vận chuyển bao gồm:
- Đánh giá hiệu quả của các kế hoạch quản lý rủi ro và các nguồn lực để thực hiện vận tải: Đảm bảo rằng các kế hoạch quản lý rủi ro và các nguồn lực để thực hiện vận tải đang hoạt động hiệu quả, đáp ứng các mục tiêu của doanh nghiệp.
- Xác định các ưu tiên chiến lược của từng tuyến giao thông cụ thể trong quá trình xây dựng kế hoạch: Xác định các mục tiêu và yêu cầu của từng tuyến giao thông cụ thể trong quá trình xây dựng kế hoạch vận tải, đảm bảo kế hoạch đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp và khách hàng.
- Dự đoán các tham số hoạt động vận tải mới nổi để xác định các yêu cầu tài nguyên trong tương lai: Dự đoán các xu hướng và thay đổi trong hoạt động vận tải, từ đó xác định các yêu cầu tài nguyên trong tương lai để đảm bảo hoạt động vận tải của doanh nghiệp luôn đáp ứng được nhu cầu.
- Truyền đạt các thông điệp chính từ phân tích dữ liệu hoạt động vận tải cho các bên liên quan chính: Tổng hợp và phân tích dữ liệu hoạt động vận tải, từ đó đưa ra các thông điệp chính và truyền đạt cho các bên liên quan chính để đưa ra các quyết định phù hợp.
- Truyền đạt tầm quan trọng của việc đạt được kết quả khung thời gian vận hành giao thông vận tải với việc sử dụng hiệu quả các nguồn lực: Nâng cao nhận thức của các bên liên quan về tầm quan trọng của việc đạt được kết quả khung thời gian vận hành giao thông vận tải với việc sử dụng hiệu quả các nguồn lực, từ đó thúc đẩy hiệu quả hoạt động vận tải của doanh nghiệp.
- Xây dựng các chiến lược quản lý đội xe trên các kế hoạch khác nhau: Xây dựng các chiến lược quản lý đội xe phù hợp với các kế hoạch vận tải khác nhau của doanh nghiệp, đảm bảo đội xe hoạt động hiệu quả và đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp.
- Phát triển định vị chiến lược của các quy trình vận hành vận tải trong các hoạt động kho bãi hoặc giao nhận hàng hóa: Xác định vị trí chiến lược của các quy trình vận hành vận tải trong các hoạt động kho bãi hoặc giao nhận hàng hóa, từ đó nâng cao hiệu quả hoạt động của các quy trình này.
Ngoài ra, đối với các bạn sinh viên mới ra trường, chưa có nhiều kinh nghiệm thì bạn có thể thử sức ở một số vị trí công việc như:
- Nhân viên lên kế hoạch / phân tích dữ liệu
- Nhân viên thu mua
- Chuyên viên kiểm kê
- Nhân viên quản lý hàng hóa
- Điều phối viên về vận tải
- Điều phối viên sản xuất / Phân tích viên
- Nhân viên xuất nhập khẩu
- Nhân viên Thanh toán quốc tế
- Dịch vụ bảo hiểm tàu, bảo hiểm hàng hóa
- Nhân viên thủ tục hải quan
- Nhân viên kinh doanh
- Nhân viên kế toán
- Nhân viên chứng từ
Mức lương ngành Logistics
Theo khảo sát của Averagesalarysurvey.com, mức lương trung bình của ngành Logistics tại Việt Nam nằm trong khoảng từ 6,380,000 đồng đến 20,300,000 đồng. Mức lương khởi điểm của ngành này dao động từ 6 đến 7 triệu đồng/tháng. Với những vị trí cấp quản lý, mức lương thường từ 1.500 USD/tháng trở lên, bao gồm các loại trợ cấp khác như nhà ở, phương tiện đi lại, và các phúc lợi khác.
Dưới đây là mức lương ngành Logistics phân theo cấp bậc:
- Cấp nhân viên: Lương khoảng 300-700 USD/tháng.
- Vị trí chuyên viên, team leader: Lương 1.000-1.500 USD/tháng (1-2 năm kinh nghiệm).
- Vị trí cấp trưởng phòng: Lương 1.000-4.000 USD/tháng (từ 3 năm kinh nghiệm trở lên), cao nhất có thể trên 5.000 USD/tháng.
- Vị trí giám đốc: Lương 4.000-7.000 USD/tháng (trên 8 năm kinh nghiệm).
Sự khác biệt giữa Logistics và Supply Chain
Không ít người vẫn nhầm lẫn giữa Logistics và Supply Chain, cho rằng hai khái niệm này đôi khi là một. Tuy nhiên, trên thực tế, đây là hai khái niệm hoàn toàn khác nhau. Hãy cùng Uptalent phân tích mối quan hệ giữa chúng để hiểu rõ hơn nhé.
Logistics được định nghĩa là dòng chảy hoạt động tập trung vào việc tổ chức và đưa hàng hóa từ điểm bán đến điểm nhận thông qua nỗ lực giao hàng nhanh nhất. Các hạng mục bao gồm: kho bãi, bao bì, vận chuyển trong và ngoài nước, Reverse Logistic (Trả hàng). Có thể nói, Logistics chủ yếu liên quan đến vấn đề hậu cần trong phạm vi của một doanh nghiệp và tập trung vào các nghiệp vụ phân phối hàng hoá.
Supply Chain hay Chuỗi cung ứng là chuỗi các hoạt động liên quan đến việc cung ứng bao gồm cả nhân tố ngoại tại hỗ trợ Logistics bên trong. Các hạng mục trong Chuỗi cung ứng gồm có: tổ chức, lên kế hoạch cung cấp, hoạch định nhu cầu, hoạch định nguồn nhân lực, quản lý hàng tồn kho, chế tạo, logistics và tối ưu. Supply Chain hoạt động cả trong và ngoài doanh nghiệp, có tầm ảnh hưởng dài hạn.
Logistics và Supply Chain có một số điểm khác biệt cơ bản như sau:
- Phạm vi hoạt động: Logistics hoạt động trong phạm vi của một doanh nghiệp, còn Supply Chain hoạt động cả trong và ngoài doanh nghiệp.
- Mục tiêu: Logistics hướng đến mục tiêu là sự hài lòng của khách hàng, còn Supply Chain hướng đến việc gia tăng lợi thế cạnh tranh.
- Thời gian: Logistics tập trung vào các hoạt động ngắn hạn, còn Supply Chain tập trung vào các hoạt động dài hạn.
Logistics là một nghiệp vụ bổ trợ cho chuỗi cung ứng hoạt động hiệu quả. Nói cách khác, nó là mắt xích quan trọng để doanh nghiệp có phương án quản trị hiệu quả chuỗi cung ứng.
Logistics và Supply Chain là hai khái niệm quan trọng trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Hiểu rõ sự khác biệt và mối quan hệ giữa chúng sẽ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa hoạt động sản xuất kinh doanh, nâng cao hiệu quả và cạnh tranh.
Đọc thêm: Kinh doanh thông minh là gì? Bạn đã biết vận dụng BI đúng cách?
Phân biệt Logistics và Xuất nhập khẩu
Logistics và Xuất nhập khẩu là hai thuật ngữ quen thuộc trong kinh doanh, đặc biệt là trong hoạt động thương mại quốc tế. Tuy nhiên, không ít người vẫn chưa thể phân biệt được hai khái niệm này.
Logistics được định nghĩa là quá trình lên kế hoạch, tổ chức, thực hiện và kiểm soát dòng chảy của hàng hóa, thông tin và dịch vụ từ điểm đầu tiên (nguồn cung cấp) đến điểm cuối cùng (người tiêu dùng) nhằm đáp ứng nhu cầu của khách hàng.
Xuất nhập khẩu là hoạt động mua bán hàng hóa giữa các thương nhân thuộc các quốc gia, vùng lãnh thổ khác nhau. Theo đó, một doanh nghiệp sẽ mua hoặc bán hàng hóa cho một doanh nghiệp khác ở nước ngoài.
Cả Logistics và Xuất nhập khẩu đều có liên quan đến hoạt động vận chuyển hàng hóa. Tuy nhiên, Logistics có phạm vi rộng hơn, bao gồm cả các hoạt động kho bãi, đóng gói, quản lý hàng tồn kho,… trong khi Xuất nhập khẩu chỉ tập trung vào hoạt động vận chuyển hàng hóa qua biên giới.
Mục tiêu của Logistics là cung cấp hàng hóa và dịch vụ một cách hiệu quả và tối ưu, đáp ứng nhu cầu của khách hàng. Trong khi đó, mục tiêu của Xuất nhập khẩu là đưa hàng hóa ra thị trường quốc tế, tìm kiếm cơ hội kinh doanh và mở rộng thị phần.
Logistics và Xuất nhập khẩu có mối quan hệ mật thiết với nhau. Logistics là yếu tố quan trọng giúp Xuất nhập khẩu diễn ra thuận lợi và hiệu quả. Ngược lại, Xuất nhập khẩu là động lực thúc đẩy sự phát triển của Logistics.
Logistics và Xuất nhập khẩu là hai khái niệm quan trọng trong hoạt động thương mại quốc tế. Hiểu rõ mối quan hệ giữa hai khái niệm này sẽ giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh và cạnh tranh.
Cơ hội nghề nghiệp
Với những kiến thức và kỹ năng được học, bạn sẽ có rất nhiều cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn. Đặc biệt trong thời đại hội nhập kinh tế như hiện nay, bạn sẽ không phải lo thất nghiệp khi học Logistics.
Tại các công ty Logistics, có rất nhiều vị trí công việc khác nhau để bạn lựa chọn. Bạn có thể dựa trên năng lực và sở thích mà chọn cho mình công việc phù hợp tại các phòng ban nghiệp vụ của các công ty.
Thống kê cho thấy, trong tổng số hơn 1.500 doanh nghiệp hoạt động dịch vụ logistics trên cả nước thì có đến 800 – 900 doanh nghiệp là ở TP.HCM. Trung bình mỗi tuần có thêm 1 doanh nghiệp đi vào hoạt động hoặc đăng ký thêm dịch vụ Logistics. Chính sự “bùng nổ” mạnh mẽ này của ngành mà nhân lực cần cho ngành này thiếu hụt trầm trọng.
Mặt khác, ngành Logistics hiện đóng góp khoảng 21% GDP cả nước. Điều này cho thấy lợi nhuận ngành này mang lại cho nền kinh tế cả nước thật quá đỗi “kinh ngạc”. Chính vì vậy, ngành Logistics chắc chắn sẽ còn phát triển mạnh mẽ hơn nữa trong tương lai và cơ hội nghề nghiệp cho những bạn theo học Logistics sẽ càng rộng mở.
Lời kết
Trên đây là toàn bộ những thông tin hữu ích về ngành Logistics. Hy vọng qua những gì Monday chia sẻ trong bài viết này, các bạn sẽ hiểu và có định hướng tốt nhất để có một sự nghiệp thành công trong ngành này.
Nguồn tham khảo: https://hegka.com/articles/logistics-la-gi-co-hoi-viec-lam-va-tiem-nang-nganh-logistics